Istnienie Szkoły Zawodowej w Żninie datuje się od roku 1890, a więc jeszcze za czasów zaboru niemieckiego. Szkoła ta nazywała się wówczas Vortbildungsschule i mieściła się w niewielkim domu przy ulicy Śniadeckich (obok kościoła NMP). Uczęszczało tam około 40 terminatorów. W pierwszych latach po I wojnie światowej przystąpiono do organizowania polskiej szkoły zawodowej w Żninie. Jej pierwszym kierownikiem był rektor Zenon Synoradzki. W niektórych międzywojennych latach ilość uczęszczających przewyższała liczbę 100.
Po latach wojennego zamętu (II wojna światowa) szkołę reaktywowano już w kwietniu 1945 r., mieściła się w budynku dzisiejszego Zespołu Szkół Specjalnych przy ul. Mickiewicza. W pierwszym roku uczęszczało tu 182 uczniów w 6-ciu klasach. W roku 1947 szkoła przyjęła nazwę Publiczna Średnia Szkoła Zawodowa w Żninie. Od 1950 r. oficjalna nazwa szkoły brzmi Państwowa Szkoła Metalowa w Żninie.
Od 1962 r. nazwa zmieniła się na Zasadnicza Szkoła Zawodowa. Szkoła nastawiona była głównie na szkolenie ślusarzy uniwersalnych. Posiadała filię w Janowcu Wielkopolskim. Czynnych było 7 klas filialnych, w których uczyło się 241 uczniów. W 1973 r. szkoła otrzymała nowe obiekty przy ul. Browarowej, budynek szkolny i warsztaty z parkiem maszynowym. Otrzymała również sztandar i imię Bojowników o Wolność i Demokrację.
W 1976 r. szkoła przekształciła się w Zespół Szkół Mechanicznych w Żninie, w którego skład wchodziły ZSZ, ZSZ Dokształcająca, Liceum Zawodowe, Szkoła Przysposabiająca do Zawodu, Technikum Mechanizacji Rolnictwa, Technikum Mechaniczne dla Pracujących. Szkoła zatrudniała 38 nauczycieli przedmiotów ogólnych i zawodowych.
Natomiast w 1984 r. powstało 5-letnie Technikum Mechaniczne. Zespół Szkół Mechanicznych w Żninie kształcił młodzież zyskującą po ukończeniu technikum lub zasadniczej szkoły zawodowej kwalifikacje w różnych zawodach, przede wszystkim jako wyspecjalizowani tokarze i ślusarze.
W 1992 r. oddano do użytku nowe skrzydło szkoły o powierzchni 1790 m kw.. W ZSM w 33 oddziałach uczyło się wówczas 936 uczniów, a w warsztatach szkolnych pobierało naukę 400 uczniów w 12 działach. W 2001 r. nastąpiło połączenie dwóch żnińskich szkół: Zespołu Szkół Mechanicznych i Technikum Technologii Żywności, w wyniku czego powstał Zespół Szkół Techniczno-Technologicznych. Dyrektorem nowo powstałej placówki dydaktycznej został mgr inż. Leszek Kowalski.
Wraz z wejściem w życie reformy szkolnictwa ponadgimnazjalnego, zgodnie z uchwałą Rady Powiatu w Żninie z 28.12.2001 ZSTT przekształcił się w Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych. Szkoła daje możliwość kształcenia w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym, technikum technologii żywności, technikum mechanicznym, zasadniczej szkole zawodowej w zawodzie operator obrabiarek skrawających oraz w zasadniczej szkole zawodowej dla młodocianych pracowników.
W 2004 roku szkole nadano imię Marii Karłowskiej.
Od 2006 r. absolwenci ZSZ mieli możliwość kontynuowania nauki w 2-letnim uzupełniającym liceum ogólnokształcącym. Otwarto drugą pracownię komputerową, która została wyposażona ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Zaczęła się realizacja projektu „Zrób to dla siebie”. Projekt ten realizowano w ramach programu „Równać szanse”, który był sponsorowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności. Członkowie tej fundacji dawali szansę młodzieży z małych miejscowości i wsi. Finansowano ciekawie zaplanowane działania, w efekcie których młodzież wzbogacała się o umiejętności , które są obecnie ważne na rynku pracy.
W 2007 r. w ofercie edukacyjnej szkoły pojawił się nowy kierunek: 4-letnie Technikum Informatyczne (powstało w miejsce liceum o profilu zarządzanie informacją). Nauczyciele chcąc dać młodzieży możliwość rozwoju różnorodnych zainteresowań składali do Starostwa Powiatowego wnioski o granty oświatowe, które były przeznaczone na pozalekcyjną działalność szkolną. Realizowano następujące projekty:
- „Życie jest jak teatr – socjodrama” skierowany do uczniów sprawiających problemy wychowawcze, ze słabymi wynikami w nauce i dużą absencją,
- „Koło humanistyczno-teatralne”, w tym międzyszkolnym projekcie uczniowie brali udział w zajęciach stacjonarnych i plenerowych związanych z teatrem,
- „Warsztaty Dziennikarskie” to międzyszkolny projekt mający na celu poznanie pracy w mediach,
- „Rekreacja dla każdego”, cel grantu to upowszechnianie form aktywnego wypoczynku i rozbudzanie dbałości o własne zdrowie,
- „Przez szkutnię do odpowiedzialności” dawał młodzieży okazję do rozwijania zainteresowań związanych z kajakarstwem, pracę z komputerem, kamerą czy aparatem fotograficznym. Uczniowie wykorzystywali w nim przyrodniczo-turystyczne walory okolic Żnina.
W 2008 r. uruchomiono w Technikum Mechanicznym kształcenie o specjalności obróbka skrawaniem, programowanie i obsługa obrabiarek sterowanych numerycznie.
Projekt „Wyższe kwalifikacje – lepsza perspektywa”, którego celem było zapewnienie kompleksowego wsparcia uczniów szkół o profilu zawodowym, aby wzmocnić ich zdolność do przyszłego zatrudnienia.
Projekt „Przyszłość wytyczana pozalekcyjnymi ścieżkami wiedzy i kompetencji”, intencją projektu było wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z terenów wiejskich poprzez podnoszenie jakości procesu kształcenia ogólnego. Uczniowie brali udział w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych w bloku matematyczno-przyrodniczym.
2009 r. – nauka w następujących typach szkół: TM, TTŻ, TI, LO, ZSZ, LO/2.
Następuje wygaszanie Liceum Profilowanego.
Realizacja projektu ECDL – współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, budżetu państwa i budżetu Starostwa Powiatowego w Żninie. Uczestnicy uzyskali certyfikaty ECDL (Europejskiego Komputerowego Prawa Jazdy).
Uczestnictwo ZSP w ponadregionalnym programie „Szkoła Kluczowych Kompetencji” (2010-2013), którego celem było podniesienie poziomu kompetencji kluczowych uczniów szkół ponadgimnazjalnych, tak aby umożliwić im aktywne uczestnictwo w rynku pracy i gospodarce opartej na wiedzy. Uczniowie otrzymali bezpłatne podręczniki oraz uczestniczyli w wakacyjnych obozach naukowych.
W 2010 r. odbyły się obchody 120- lecia szkoły. Uroczystości jubileuszowej przyświecało hasło „ Nasze działanie określa naszą wartość”. Na tę okoliczność przygotowano i wydano „Dzieje ZSP im. Marii Karłowskiej w Żninie – 120 lat szkoły”.
2011 r. – szkoła uczestniczy w licznych projektach.
Projekt „Nowa jakość kształcenia zawodowego w powiecie żnińskim”, zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne były ukierunkowane na rozwój kompetencji uczniów ze szczególnym uwzględnieniem systemu ICT, przedsiębiorczości i matematyki. W ramach projektu odbywały się zajęcia pozalekcyjne: przedsiębiorczość z doradztwem edukacyjno-zawodowym, interaktywna matematyka, programowanie obrabiarek CNC, tworzenie stron internetowych, komputerowa obróbka grafiki. Dzięki pozyskanym wcześniej funduszom z Unii Europejskiej szkoła wzbogaciła się o najnowocześniejsze obrabiarki numeryczne.
W placówce utworzono Ośrodek Egzaminacyjny w zawodzie obrabiarek skrawających.
Projekt „Dlaczego książka przegrywa z telewizją”, finansowany przez Starostwo Powiatowe – uczestnicy brali udział w różnych zajęciach propagujących ideę czytelnictwa.
Projekt unijny „Młodzieżowa Akademia Agrobiznesu”, w którym stawiano na rozwój kompetencji uczniów szkół technicznych. Podnosili wiedzę z informatyki, j. angielskiego i przedsiębiorczości.
Projekt grantowy pt. „Prawdziwymi zwycięzcami są ci , którzy zwyciężają w walkach życia codziennego” – młodzi adepci mieli okazję poznać historię judo i techniki. Wykorzystując poznane umiejętności rozwijali zainteresowania w sposób aktywny.
W 2012 r. następuje wygaszanie LO , LO/2 uzup. po ZSZ oraz TTŻ. Wprowadza się nowy kierunek 4-letnie Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych. W związku z tym otwarto 2 nowe sale dydaktyczne: pracownię gastronomiczną i pracownię obsługi konsumenta.
Realizacja programu „Skok ku karierze”, który był częścią projektu „Szkoła Kluczowych Kompetencji”. Uczniowie naszej szkoły brali udział w finałowych rozgrywkach gry ekonomicznej Przedsiębiorstwo Symulacyjne, które odbyły się w Lublinie.
Projekt „Autostrada kompetencji i umiejętności” dla uczniów szkół o profilu zawodowym. Cel to wzrost atrakcyjności szkolnictwa zawodowego, wzmocnienie zdolności do przyszłego zatrudnienia i nawiązanie współpracy z lokalnymi przedsiębiorcami. Uczniowie otrzymali bezpłatne podręczniki oraz refundację kosztów przejazdu na zajęcia.
2013 r. – wprowadza się nowy kierunek 4- letnie Technikum Budownictwa. Szkoła przystępuje do kolejnych projektów:
Projekt „Praca zaczyna się od stażu”, celem jest nawiązanie współpracy szkoły z pracodawcami w zakresie organizacji staży dla uczniów techników i zasadniczej szkoły zawodowej. Projekt wdrażany był w ramach Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki” (podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego). Uczniowie zyskali doświadczenie zawodowe i przygotowanie do wejścia na rynek pracy.
Organizowano zajęcia realizowane w ramach grantów oświatowych finansowanych przez żnińskie Starostwo Powiatowe: „Matematyka z Browarową” , „Programowanie i obsługa obrabiarek sterowanych numerycznie” , „Bezpiecznie na basenie i akwenie”, „Od ziarenka do bochenka” , „Jasna strona hip-hopu czyli o przełamywaniu stereotypów”.
W szkole zaczęło działalność Stowarzyszenie powstałe z inicjatywy pracowników ZSP pod nazwą „Browarowa – Większy Format”, którego celem jest szeroko pojęta działalność edukacyjna, kulturalna i rekreacyjna, a także wszechstronne wspieranie młodzieży w trudnej sytuacji życiowej.
2014 r. – szkoła otwiera siłownię wyposażoną w 15 profesjonalnych zestawów do ćwiczeń oraz nowe pracownie:
- językową, wyposażoną w 16 stanowisk, które pozwolą na zastosowanie innowacyjnych technologii w nauczaniu języków obcych co sprzyja zdobywaniu przez uczniów nowych umiejętności;
- budowlaną (wartość wyposażenia wynosi 53,5 tys. zł)
- dokumentacji technicznej (62,5 tys. zł)
- lokalnych sieci komputerowych (56 tys. zł)
Dzięki dofinansowaniu inwestycji z pieniędzy unijnych szkoła może realizować programy mające na celu kształcenie fachowców. Następuje realizacja projektu „Od ucznia do mistrza. Praktyki i staże twoją drogą do kariery zawodowej” , współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i prowadzony przez Towarzystwo Ekonomiczne w Bydgoszczy i Bydgoski Park Przemysłowo-Technologiczny. W jego ramach uczniowie mogą otrzymać staż w bydgoskich zakładach pracy.
17 października 2014 r. odbyły się uroczystości z okazji 10 rocznicy nadania imienia Błogosławionej Marii Karłowskiej Zespołowi Szkół Ponadgimnazjalnych w Żninie.
Uczniowie rokrocznie biorą udział w licznych:
- konkursach: Powiatowy Konkurs Wiedzy o Unii Europejskiej; Powiatowe Dyktando Językowe – język: polski, angielski, niemiecki; Ogólnopolski Konkurs Literacki „Klucz do świata magii”; Szkolny Konkurs Wiedzy o Patronce oraz konkursy historyczne, recytatorskie, plastyczne, ekologiczne, Konkurs na palmę wielkanocną i kropidło pałuckie
- turniejach: Turniej Wiedzy o Żywności, Turniej Wiedzy Technicznej, Turniej Wiedzy Informatycznej, Turniej Wiedzy Zawodowej, Turniej Szachowy, Humanistyczny Turniej Klas, Turniej Matematyczny i in.
- olimpiadach: Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy o Żywności, Olimpiada Wiedzy Technicznej na szczeblu wojewódzkim
- akcjach: Drzwi Otwarte w Szkole, Sprzątanie Świata, „Góra Grosza” – zebrane pieniądze przeznaczane są dla rodzinnych domów dziecka, Honorowe Oddawanie Krwi, Bezpieczna Szkoła, „Narkotyki, dziękuję – to nie dla mnie”, udzielanie pierwszej pomocy
- akcjach charytatywnych: udział w WOŚP; zbiórki plastikowych nakrętek, mecze i koncerty – dochód przeznaczony na leczenie chorych dzieci, zbiórka zabawek „pluszaków”, występy szkolnej grupy teatralnej dla podopiecznych Domów Pomocy Społecznej w Tonowie i Podobowicach i in.
- happeningach: „Bądź widoczny na drodze-nie daj się zabić”, „Żyj kolorowo bez wspomagaczy” – promocja zdrowego stylu życia in.
- wycieczkach: pieszych, rowerowych, biwaki, spływy kajakowe, spotkania integracyjne poza szkołą, wyjazdy na Targi Polagra i in.
- imprezach o charakterze rozrywkowym: Otrzęsiny Klas I, Bale Studniówkowe i in.
- spotkaniach wigilijnych: stół wigilijny, pieczenie pierników, śpiewanie kolęd
- rekolekcjach dla młodzieży
- zawodach sportowych: siatkówka, tenis stołowy, tenis ziemny, koszykówka, zawody pływackie, badminton in.